Herita verwerft Abdij Roosenberg in erfpacht: "architect van der Laan verdient een plek tussen Gaudí, Le Corbusier, Lloyd Wright en van der Rohe"
23 oktober 2023
Erfgoedstichting Herita zal de komende 50 jaar Abdij Roosenberg in Waasmunster beheren en openstellen. Het unieke klooster is een van de weinige bouwwerken van monnik-architect Dom Hans van der Laan (1904-1991). De National Trust van Vlaanderen neemt het beschermde monument in erfpacht van de vzw Solidariteit tussen Congregaties - Bisdom Gent.


Abdij Roosenberg wordt zo de twaalfde historische plek onder de bescherming van Herita en tevens het eerste modernistische bouwwerk in portfolio. “Wij zijn erg trots dat we vanaf nu zorg mogen dragen voor Abij Roosenberg, een bijzonder totaalconcept van de Nederlandse architect Dom Hans van der Laan uit 1975. Het kleine oeuvre van deze begaafde autodidact is nog steeds een bron van inspiratie in de internationale architectuur- en designwereld. Niet alleen het gebouw, maar ook het volledige interieur en meubilair zijn van de hand van van der Laan. In vergelijking met de andere historische plekken in ons beheer is Abdij Roosenberg best jong, maar Herita vindt het belangrijk dat ook dit modernistische gesammtkunstwerk integraal wordt bewaard voor toekomstige generaties," zegt Matthias Franken, algemeen directeur van Herita.

De laatste bewoners, de Mariazusters van Franciscus, verlieten de abdij in 2016. Sindsdien organiseert de vzw Vrienden van de Roosenbergabdij er spirituele en culturele activiteiten. Deze lokaal verankerde vrijwilligers zullen ook in de toekomst nauw betrokken blijven bij de werking. “Onze vriendenvereniging is in 2009 opgericht met als doel de Roosenbergabdij te bewaren als architecturaal, spiritueel en cultureel erfgoed. Erfgoedstichting Herita is voor ons een gelijkgestemde partner in deze missie. Wij kijken er naar uit om samen verder te bouwen aan een mooie toekomst voor deze bijzondere plek”, zegt Luc Steyaert, voorzitter van de Vrienden van de Roosenbergabdij. 

Algemeen Overste van de Mariazusters van Franciscus, Zuster Trees en Dimitri Stevens van Herita in de pandgang.
De Roosenbergabdij leent zich uitstekend tot lezingen, studiedagen en congressen. 
In vergelijking met de andere historische plekken in ons beheer is Abdij Roosenberg best jong, maar we vinden het belangrijk dat ook dit modernistische gesammtkunstwerk integraal wordt bewaard voor toekomstige generaties.
Matthias Francken
Matthias Francken
Directeur Herita

In zijn oeuvre verenigt van der Laan eeuwenoude principes van abdijbouw met technologische vernieuwingen van de 20ste eeuw. Bovendien voegt hij er zijn geheel eigen architecturale visie aan toe: uitgepuurd, mathematisch en in harmonie met de natuur. De monnik-architect staat dan ook hoog aangeschreven bij kenners. "van der Laan verdient een plek tussen namen zoals Antoni Gaudí, Le Corbusier, Frank Lloyd Wright en Ludwig Mies van der Rohe," zegt Francken. "Via de verwerving van de Roosenbergabdij willen we een breder publiek laten kennismaken met zijn architectuur."    

Bisschop van Gent, Lode Van Hecke, is tevreden: "Deze uitzonderlijke abdij is een getuige van een lange kerkelijke traditie en spiritualiteit in onze regio. We kiezen er uitdrukkelijk voor om dit monument over te dragen aan een organisatie die een maatschappelijk doel nastreeft. Een onderdeel van de overeenkomst is dat de abdijkerk openblijft voor iedereen die opzoek is naar zingeving, spiritualiteit of voor de toevallige passant die van de uitzonderlijke sfeer komt genieten. We zijn heel tevreden dat we Herita de kans kunnen bieden om ons kerkelijk patrimonium een nieuwe bestemming te geven."

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele vult aan: “Het huidige Roosenberg is de derde gedaante van deze abdij waarvan de geschiedenis teruggaat tot in de 13de eeuw. Het complex is uniek in Vlaanderen. Ik ben dan ook tevreden dat erfgoedstichting Herita de site verworven heeft, daarmee is het in veilige handen voor de volgende generaties. Als Vlaamse overheid ondersteunen we dit graag.”

Op korte termijn zal Herita de rectorswoning naar hedendaagse normen inrichten zodat er een conciërge kan intrekken. Herita stelde ook een voltijdse site-coördinator aan, die er diverse activiteiten zal faciliteren zoals gegidste rondleidingen, bezinningsarrangementen en zaalhuur voor organisaties en bedrijven. "Abdij Roosenberg is een totaalconcept gewijd aan connectie en ontmoeting. De plek leent zich uitstekend tot lezingen, studiedagen of congressen en dat alles in een werkelijk uniek kader”, zegt Francken. “Op langere termijn willen we ook overnachtingen mogelijk maken." Als National Trust zal Herita alle inkomsten van de exploitatie laten terugvloeien naar de conservatie van haar historische plekken. “Door in Roosenberg conferenties te organiseren zullen bedrijven bijdragen aan het behoud van erfgoed in Vlaanderen: een maatschappelijk relevante win-win.”  

De nieuwe erfpachtovereenkomst wordt op zondag 5 november gevierd met een exclusief kick-off event voor de leden van Herita en de Vrienden van de Roosenbergabdij. Activiteiten voor het bredere publiek zullen in de toekomst worden gepubliceerd op de nieuwe website www.abdijroosenberg.be. Ook organisaties en bedrijven met interesse in de komende zaalhuurmogelijkheden kunnen zich daar al aanmelden.