Kasteel Beauvoorde
Vooruitblik op de restauratie van het kasteelpark
22 april 2024
Wanneer Arthur Mergelynck Kasteel Beauvoorde koopt, hoort daar iets meer dan zes hectare grond bij. Hij laat het kasteelpark snel opknappen en nauwelijks twee jaar later zijn de werken afgerond. Nu, 150 jaar later, is het park echter toe aan een flinke onderhoudsbeurt. Herita heeft daarom opdracht gegeven aan de landschapsarchitecten van Ars Horti om in het park de fin-de-sièclesfeer van weleer op te roepen. Lees meer over het plan van aanpak. 

Herita en Ars Horti zijn niet de eersten die het kasteelpark onder handen nemen. Van de eerste eigenaar, Jan de Valuwe, tot de laatste eigenaar: elk van de kasteelheren drukte een eigen stempel op het kasteelpark.  

Even terug in de tijd

Jan de Valuwe – 15de eeuw

Pieter van Bampoele – 16de eeuw

Antoon de Bryarde – 16de eeuw

Jacques de Bryarde – 16de eeuw

Marie-Thérèse Serlippens - vroege 19de eeuw

Grote restauratie onder Arthur Merghelynck

Voor de restauratie van het kasteelpark had Merghelynck Franse toptuinen voor ogen. Hij keek op naar de realisaties van de Franse architect Violet-le-Duc, bekend van onder andere de restauratie van de romantische ruïne van het kasteel van Pierrefonds onder Napoleon III. In 1877, anderhalf jaar na de aankoop van het kasteel, laat Arthur de tuin en het kasteel onder handen nemen. Landschapsarchitect Edouard Pynaert zal de tuinwerken voor zijn rekening nemen. Die was net als Arthur ridder in de Leopoldsorde en voorstander van de gemengde stijl, een combinatie van de geometrische landschappelijke stijl.

Pynaert sloopt het omwalde oude neerhof om het kasteel met park te omringen. Aan de straat komt een nieuwe boerderij, hoveniershuis en gastenverblijf. Achter de boomgaard een nieuwe omhaagde nutstuin. De nieuwe nutstuinen creëren een omwalde parkkern rond het kasteel. Een slangvormige hofgracht langs een nieuw oeverpad, zachte reliëfverschillen, hooiland waarin ronde bloemperken en grasperken met corbeilles langs slingerpaden brengen die mengstijl met een pittoresk karakter. Nieuwe loofbomen en struiken omzomen het besloten privépark. 

De werken resulteerden in een modieus product dat perfect paste in de tijdsgeest van de Beaux-arts in het fin-de-siècle. Met de publieke openstelling rond 1950 evolueerde het private landgoed naar een alledaags en uniform publiek gemeentepark.

De parkrestauratie brengt een ode aan Merghelynck, een uitzonderlijk erfgoedzorger ‘avant la lettre’. Hij koesterde de waarden van het Ancien Régime die door de Industriële Révolutie werden bedreigd.
Jan Bleys
Landschapsarchitect Ars Horti

Herita en Ars Horti willen Merghelyncks visie versterken door het publieke park een meer huiselijke sfeer te geven door het herstel van fin-de-siècle-structuur en plaatsing van tuinvazen, zitbanken en orangeriekuipen met exotische planten. Net als Merghelynck behouden de parkrestaurateurs de charme die het pittoresk natuur- en cultuurschoon al uitstraalt.

Kleinschalig hovenierswerk en dringende onderhoudswerken zoals het slib uit de hofgracht ruimen, brengen helder water en geven goudwindes en dotterbloemen terug levensruimte. In de slotgracht zullen terug waterlelies bloeien waarop libellen eitjes kunnen afzetten. Eenden zullen ongestoord kunnen broeden in een eendenhuis. Een kelderruïne wordt winterverblijf voor vleermuizen. In het grasland worden de bolronde bloemperken van weleer heraangelegd voor bloemenpracht in de zomer. Op de motte zullen rozenperken, heesters en oeverplanten het terras en de paden van de eilandtuin terug tot leven roepen.

We houden bij de restauratie het gedachtegoed van 1877-1945 voor ogen, maar restaureren het park voor de toekomst en maken het toegankelijker voor iedereen.
Jan Bleys
Landschapsarchitect Ars Horti

Milieuverantwoorde ingrepen met smalle parkwegels in waterdoorlatende verhardingen, hergebruik van kasseien, waterbuffering, gelaagde beplanting en een variatie aan grondgebonden heemplanten houden het kasteelpark klimaatrobuust.

Kasteel Beauvoorde

Ook jij kan helpen!

Wil je graag een steentje bijdragen aan de restauratie van Kasteel Beauvoorde? Dat kan op verschillende manieren!

  • Word lid van Herita: beleef onze historische plekken. Samen zorgen we ervoor dat ze blijven bestaan. 
  • Word erfgoedvrijwilliger: schenk je talent en vrije tijd aan de conservatie van onroerend erfgoed. 
  • Doe een gift: alle donaties, groot en klein, helpen ons een stapje dichter bij ons doel: de redding van dit sprookjesachtige kasteel! Vermeld 'Kasteel Beauvoorde' bij je overschrijving. 
Restauratieblog